Düşüncə düşünmə aktıdır, daha çox düşünmə imkanıdır.O, bəzən əqli-məntiqi mülahizələrlə, ictimai-fəlsəfi və dini əxlaqi düsturlarla daxili duyğuya,mənəvi ruhi işiqlanmaya, özünü, haqqı və həqiqəti tanımağa yönəldir.
İnsanın həyatında sadədən mürəkkəbə doğru istiqamətlənən psixi fəaliyyət formaları aşağıdakı ardıcıllıqla psixoloji məfhumlarla ifadə olunur: duyğu, qavrama, yaddaş, təfəkkür, düşüncə və s.
Duyğu - hissiyyat üzvləri vasitəsilə bizi əhatə edən aləmin əşya və hadisələrinin ayrı-ayrı xüsusiyyətlərinin beyin qabığında əks olunmasıdır.
Qavrama - hissiyyat üzvlərinə birbaşa təsir edən ətraf aləmin əşya və hadisələrinin bütövlükdə mərkəzi sinir sistemində əks olunmasıdır.
Yaddaş - keçmişdə qavranılmış bilik ehtiyatlarını və həyat təcrübəsini beyində saxlamaq və lazım olduqca ondan istifadə etmək qabiliyyətidir.
Təfəkkür - duyğu üzvləri,həyat təcrübəsi və bilik ehtiyatları vasitəsilə gerçəkliyin beyində əks olunmasının sözlərlə ümumiləşdirilərkən cisim və hadisələr arasındakı qanunauyğunluqlardan əqli nəticə çıxarmaq qabiliyyətidir.
Düşüncə (şüur) - insanın ali sinir fəaliyyətinin ən yüksək pilləsi olmaqla özünü və xarici aləmi dərk etməsidir.
Ətraf aləmin dərk olunması prosesində iştirak edən psixi mexanizmlər içərisində ən sadə akt duyğudur.Duyğu vasitəsilə hər hansı bir xassəni dərk edirik, onun haqqında təsəvvür yaradırıq. Beləliklə, ən sadə ən elementar duyğu aktı vasitəsilə hər hansı şeyi tanıyırıq (yaddaş) və mühakimə yürüdürük (təfəkkür). Lakin bundan əlavə öz mürəkkəbliyi və mənşəyinə görə duyğudan sonra bu prosesdə iştirak edən mexanizm qavramadır. Qavrama mexanizmində hər hansı konkret bir hissiyyat deyil, qavranılan hadisənin bütün tərəfləri - həcmi, rəngi, qoxusu və s. aydınlaşdırılır,tam şəkildə dərk edilir. Deməli, qavrama prosesi yüksək inkişafa malik təfəkkürün mövcudluğu ilə reallaşır.Bundan əlavə, duyğu,qavrama,təfəkkür və s. kimi məfhumlar zaman keçdikcə və insan yaşa dolduqca dəyişir,zənginləşir.Bu məfhumların mahiyyəti onların obyektiv dünyanın subyektiv obrazı olmasındadır və bu proseslərin əsasını təşkil edən psixi mexanizmlərin sistem xarakterli olaraq qarşılıqlı təsir əlaqəsində fəaliyyət göstərməsindədir.
Təfəkkürün birbaşa beyinlə funksional əlaqəsini qəbul etsək bunun yalnız fərdə aid olduğunu görərik. Cəmiyyətin nə beyni, nə də hissiyyat üzvləri yoxdur və ictimai düşüncə məfhumlar, anlayışlar, əqli nəticələr formasında mövcud olmaqla dil və yazı kmi ən ali formada təzahür edir.
İnsan cəmiyyətlərinin yaranma və inkişafı tarixinin analizi göstərir ki, ilkin mərhələlərdə düşüncə hər hansı fərdin ayrılıqda funksiyası kimi mövcud olmamışdır. İnsanların bir-birilə təmasda olması, ümumi məqsədə yönəlmiş birgə fəaliyyəti nəticəsində formalaşmışdır.
İctimai şüur sosial qarşılıqlı əlaqənin formalarından biridir.Hər hansı qarşılıqlı təsir əlaqəsi bir forma daxilində ayrı-ayrı qarşılıqlı əlaqələrin birinin digəri ilə əvəz olunması və ümumi əlaqələrin cəmlənməsi nəticəsində yaranır.İctimai şüur fərdin təfəkkürünün birbaşa təzahürü kimi yox, onun, dolayısı ilə ayrı-ayrı fərdlərin təfəkkür qarşılıqlı əlaqəsi kimi formalaşır.
Cəmiyyət düşünmür deyiriksə, bu sözləri beyin haqqında deyə bilərik. Beyin düşünmür, insan beyin vasitəsilə düşünür.Beyni bədəndən ayırıb hər hansı qidalı mühitə yerləşdirsək, nə beyin, nə də beyindən ayrılmış bədən düşünə bilməz. Yəni fərd ayrılıqda ictimai şüur yaratmır.Cəmiyyətin fərdləri olmasa, ictimai şüur yararana bilmir.
Ardı var
XƏBƏR LENTİ
Qocalmağa səbəb olan qidalar
Azərbaycan kubokunun dəyəri artdı
İmmunitet sistemini gücləndirmək üçün 3 qayda
Saç tökülməsinin qarşısını alan vasitələr
Davudoğlunun Ermənistana səfərdədir
Dünyanın ən qəribə 3 festivalı
Məşhur veriliş bu dəfə Bakıya həsr olundu - VİDEO - FOTO
Küncütlü, qaymaqlı keks (foto resept)
Günün ulduz falı - 26.02.2014
Ermənilərin Laçında törətdiyi barbarlıq davam edir- FOTO
Xaricdə təhsil almaq istəyənlərə müjdə
Şəkər xəstələri, günəşə diqqət!
Alimlər kliniki ölüm zamanı "tunelin sonundakı işığ"ın sirrini açıblar
Pirojki xərçəng yaradır, əgər...
Modapərəst qadınların Must-have geyimləri
Monika Belluççinin qızı reklama çəkildi – FOTO
Ispanaq piroqu(foto-resept)
İbrahim Erkal
Günün qoroskopu: xırda da olsa, çətinliklər istisna deyil
Azərbaycanda ailə qurmaq istəyənlər üçün tələblər DƏYİŞDİ
Ramazan bayramı namazı necə qılınır?
Pakistanda yenə güclü zəlzələ oldu
Arıqladıcı çayları və həqiqətlər - Xanımlar mütləq izləsin!
Bavariya mətbəxindən sobada toyuq (foto resept)
2020-ci ilin 6 dəbli rəngi
Qeyri-iş günlərində hava
Günün qoroskopu: dostlar və yaxınlarla ünsiyyət müsbət emosiyalar bəxş edəcək
Azərbaycanın bəzi ərazilərində yağış yağacaq
2016 Olimpiada Qalası
Bir az gülək...
Titan ürək ilk dəfə insan üzərində sınaqdan keçirilib
Şeyma Subaşı geyimlərini satır-FOTO
2035-ci ildə dünyanı nə gözləyir?
COVID-19 arayışını bu klinikalar verəcək - SİYAHI
Avropa ondan imtina edir
Rekord qıran klip plagiat çıxdı - FOTO
Bu cütlük 22 ildir kanalizasiyada yaşayır
İstidə südü bu cür saxlayın
40 yaşına çatmadan nələri etməliyik?
Kələmli toyuq salatı (foto resept)
Smartfonlar insanı koronavirusa yoluxdura bilərmi?
Bakıda "qaşqabaqlı" yaz havası
Yayın qorxulu dəbi: gəlin arıqlayaq!
Xoşbəxt ailə həyatı ürəyi qoruyur
İlham Əliyevdən sərt xəbərdarlıq
Balıq mövsümü başladı
Azərbaycan coğrafiyasının inkişaf tarixi-6
“Polad Alemdar"ın qardaşından GÖZLƏNİLMƏZ QƏRAR
Türkiyə və İordaniyaya hərbi zərbə endiriləcək - Suriyadan BƏYANAT
Ronaldo bu davranışı ilə gündəmdədir-FOTO
- ŞƏRHLƏR