İnsanlar ta qədimdən bu günə qədər yuxu mövzusuyla maraqlanmışlar. Bu mövzuda ilk kitab yazan "Yuxular və onların şərhlərinə aid" adlı əsərin müəllifi Arista (e.ə. IV əsr) olmuşdur. Bu gün əlimizdə olan ən qədim yuxu şərhi kitablarından biri Britaniya Muzeyində mövcud olan e.ə. 2000-1800-ci illərə aid Misir dövrü kitabıdır. Eramızdan 700 il əvvələ aid, Assur Kralı Assur Banibal zamanından qalma Ninevahda Kralın yuxularından bəhs edilir. Assurlar və misirlilər yuxu şərhi mövzusunda digər millətlərdən daha yüksək səviyyədə idilər. Qədim yunanlar və romalılar da yuxu şərhində misirlilərdən təsirlənərək əsərlər yazmışlar.
Hindlilərin müqəddəs kitabı "Vedeler"də yuxuların şərh olunmasından bəhs edilir.
Yəhudilikdə Talmut kitabının son qismində yuxu şərhi mövzusu işlənmişdir, hətta Xristianlar arasından yuxu təbirçiləri (yuxu yozanlar) də çıxmışdır.
İslamiyyətin ortaya çıxması ilə yuxu şərhinə də yeni bir üfüq gəlmişdir. Bu mövzunun Qurani Kərimdə işlənmiş olması və Peyğəmbərin (s.a.s.) tətbiqlərində görülməsi əhəmiyyətini daha da artırmışdır.
Məşhur təbirçilər
Nablusi şərhçiləri təbirçiləri on beş təbəqəyə ayırmışdır:
1- Peyğəmbərlər: Hz. İbrahim (a.s), Hz. Yaqub (a.s.), Hz. Yusif (a.s.), Hz. Məhəmməd (s.a.s.).
2- Səhabələr: Hz. Əbubəkr, Hz. Ömər, Hz. Osman, Hz. Əli, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Ömər, Abdullah b. Salam, Əbu Zəri Gifari, Ənəs b. Malik, Hz. Aişə, Hz. Əsmə.
3- Tabiin: Səid b. Müseyyeb, Həsəni Bəsri, Ata b. Əbi Rebah, Sabi, Zühri, İbrahim ən/en-Nəhai, Ömər b. Abdilaziz, Qatadə, Mücahid, Tovuz, Səid b. Cübeyr.
4- Fəqihlər: Əbu Sevər, Evzai, Süfyanı Sərv, Şafis(n)i, Əbu Yusuf, İbni Əbi Leyla, Əhməd b. Hənbəl, İshaq b. Rahuyə, Buveyti, Mənsur b. əl-Mutəmir.
5- Zahidlər: Məhəmməd b. Qəyyum, Təmim ət-Dari, Şəqiqi Bəlhi, Malik b. Dəyərər, Süleyman ət-Teymi, Yəhya b. Muaz.
6- Təbir Elmində Əsər Yazanlar: İbni Sirin, İbrahim b. Abdullah b. Kirmani, Abdullah b. Müslim əl-Kuteybe, Əbu Əhməd Xələf b. Əhməd ər-Razi,
7- Filosoflar: Əflatun, Mihradiris, Aristotel, Batlamyus, Yaqub b. İshak əl Kindi və Əbu Zeyd əl-Bəlhi.
8- Təbiblər: Calinus, Bukrat (Hipokrat), Bahtişar, Ahran, Məhəmməd b. Zəkəriyyə ər-Razi.
9- Yəhudilərdən: Yəhya b. Ahdib, Ka'b b. Əşrəf, Musa b. Yaqub.
10- Xristianlardan: Huneyn b. İshaq, Əbu Mihlət, Zeynu't-Tabəri.
11- Atəşpərəstlərdən: Azadımız b. Əsərər, Mihr b. Mahdikan, Adil Malik Nuşirivan, Həsimur və Camasip.
12- Ərəb Müşriklərindən: Əbu Cəhl b. Hişam, Abdullah b. Ubey, Nəvfəl b. Abdillah, Ömər b. Abdüvüb, İbni Zəbari, Əbu Üsyankar.
13- Kahinlərdən: Şatıh, Sak Hazrəci Əvzəcə, Qatami, Əbu Zurarə.
14- Sehrbazlar: Abdullah b. Aypara, Kirad b. Zeyd əl-İbli.
15- Fərasət Sahibi Olanlardan bəziləri: Səid b. Sinan, İlyah b. Müaviyə, Müaviyə b. Gülsüm.
Yadda saxlamaq lazımdır ki, yuxu sahibi xoşlamadığı yuxuları başqalarına danışmamalı və bunu yozdurmağa çalışmamalıdır. Yuxu sahibi tam bilmədiyi, xatırlaya bilmədiyi yuxuları təbir etdirməməlidir. Hər bir kəs özünü qısqanan, yaxşı niyyətli olmayan insanlara yuxusunu izah etməməli və təbir etdirməyə çalışmamalıdır. Yuxunun şəkli, istiqaməti, miqdarı bilinmədən yuxu təbirində tələsiklik edilməməlidir.
Təbirçidə (yuxunu yozan şəxsdə) olması lazım olan xüsusiyyətlər:
Təbirçi, yuxunun doğru olub olmadığına, görülən şeyin mahiyyətinə, görüldüyü zamana, iqlimə və mövsümə, görən şəxsin inanc və zehniyyətinə, məlumat və mövqeyinə, hal və davranışlarındakı dürüstlük və saxtalığına diqqət yetirməlidir.
Təbirçi, etdiyi şərhin yuxunu görən şəxsə təsir edəcəyini bilərək daha diqqətli olmalı, Quran və hədisləri bilməli və digər elmlərdən xəbərdar olmalı, dinləri, məzhəbləri, adət və ənənələri, mədəniyyətləri, atalar sözlərini, şeir və s. bilməlidir. Yuxuları həmişə xeyirə yozmağa çalışmalıdır.
Sonda isə hər kəsə xeyirli və gözəl yuxu görməyi arzulayıram.
XƏBƏR LENTİ
Bakıdan İrəvana çox sərt cavab
Düşmən ordusunun silahı susmur
Bir vaxtlar yer silirdi, indi 130 milyard dolları var - FOTO
Ölkələrə görə insanlar
168 il yaşayan Şirəli baba
Azərbaycan coğrafiyasının inkişaf tarixi-1
Cehiz alış-verişi
Avtomobili necə gözəlləşdirmək olar? Faydalı bilgilər
Türkiyə "Eurovision"da iştirakdan imtina etdi
Hava haqqında
Sezonun hiti ağ və qara
Kaladze gözlənilmədən Azərbaycana gəldi
XİN: Ermənistan humanitar yardım adı altında mülki aviasiya ilə silah daşınması həyata keçirir
Klonomaniya (2-ci hissə)
Məşhur aktrisa toydan sonra xınayaxdı etdi-FOTO
Münasibətiniz haqqında bilməli olduğunuz 4qayda
Şahzadə Diananın avtomobili Satışa Çıxarıldı - ŞOK MƏBLƏДћ
Hələ belə “gözəl” gözlərə rast gəlməmisiniz - Foto.
Kəlbəcərin İstisuyunun yeni görüntüləri - VİDEO
Bulvarda attraksionlar havayı olacaq
Sən həmişə bizimləsən
Dilqəm Əsgərov və Şahbaz Quliyev nə zaman Azərbaycana təhvil veriləcək? - AÇIQLAMA
Bred Pitt 30 yaşlı aktrisa ilə eşq yaşayır? - FOTO
Əlillərə daha bir güzəşt
Azərbaycanlı rəssamdan Maradonaya SÜRPRİZ - VİDEO
Gəncənin "Avropa Gənclər Paytaxtı - 2016" seçilməsi ilə əlaqədar flaşmob keçirilib
Super Mario Bros oyununu 30 minə alıb 100 min dollara satdı
Qolbaqlar
"Twitter"dən sərt addım
Smartfonların bu ziyanını bilmirdiniz
Ukrayna vahimə içində
Yarıçılpaq arvadını "Xəbərlər" verilişində görən ər "dəli oldu"
Koronavirusun hava ilə yoluxma ehtimalı açıqlandı
Baş infeksionist koronavirusun ikinci dalğasının hansı şəraitdə yarana biləcəyi barədə danışdı
Hadise Bəyazla bağlı şayələrə AÇIQLAMA verdi
Tarkandan təqdirəlayiq addım
Günün ulduz falı
Körpə əmizdirməyin analara faydası
Beyni necə sakitləşdirmək olar?
Hər kəs bu tutuquşundan danışır – FOTO/VİDEO
3 günə arıqladan banan pəhrizi
Çin qüdrətini lap artırır
Hava haqqında - 10.02.2014
Bu ölkədə işçi qırtlığı var-SƏBƏB
Ermənilərdən Qarabağ etirafı
"Arıqlamaq üçün eşq acısı çəkin"
Facebook bu il rekord vuracaq
Hava haqqında - 23.09.2013
Yeni trend: Asimetrik şalvarlar
Ronaldu Levandovskiyə görə “İlin futbolçusu” mükafatından könüllü imtina etdi
- ŞƏRHLƏR